Karol Wojtyła – Jan Paweł II to postać wybitnie związana z turystyką. Prowadzone przez Niego duszpasterstwo turystyczne narodziło się na początku lat pięćdziesiątych w parafii św. Floriana w Krakowie. Przyszły papież jako wikary organizował z młodzieżą akademicką wycieczki najpierw w bliskie okolice Krakowa, później w góry i na kajaki, traktując kontakt z przyrodą i bycie z innymi jako klimat sprzyjający wzrastaniu człowieczeństwa uczestników wypraw. Karol Wojtyła wielokrotnie wędrował po Bieszczadach, w lipcu 1958 roku płynął z grupą osób kajakami od Przemyśla do Leżajska. Turystyki nie zaniechał również po konsekracji biskupiej 28 września 1958 roku i otrzymaniu godności kardynalskiej 9 lipca 1967 roku. Jako metropolita krakowski odwiedzał kilkakrotnie Przemyśl (wizyty kanoniczne) w latach 1965 – 1978, a 13 sierpnia 1968 roku także Kalwarię Pacławską (300 – lecie Sanktuarium). 2 czerwca 1991 Jan Paweł II odwiedził Przemyśl. Na pamiątkę tego wydarzenia utworzono w czerwcu 1991 Szlak Pątniczy im. Jana Pawła II.
Trasa przebiega w większości przez teren Pogórza Przemyskiego, tylko ostatni odcinek na południe od Wiaru znajduje się na obszarze Gór Sanocko – Turczańskich. Szlak Pątniczy im. Jana Pawła II nie ma własnego oznaczenia w terenie. Jego przebieg opiera się na dwóch pieszych szlakach turystycznych: czerwonym i niebieskim. Na trasie znajdują się tablice z cytatami słów Ojca Świętego.
SZLAK CZERWONY – turystyczny szlak pieszy górski na obszarze Pogórza Przemyskiego i Gór Sanocko – Turczańskich, łączący Przemyśl, Birczę i Sanok, długość ponad 70 km.
Szlaku przemysko – sanockiego nie należy mylić ze Szlakiem Głównym Beskidzkim oznaczonym także kolorem czerwonym!
SZLAK NIEBIESKI – turystyczny szlak pieszy górski na obszarze Beskidu Niskiego, Bieszczadów, Gór Sanocko – Turczańskich, Pogórza Przemyskiego i Pogórza Dynowskiego. Drugi pod względem długości, po Szlaku Głównym Beskidzkim, pieszy szlak górski w Polsce (ponad 400 km długości). Łączy Grybów k. Nowego Sącza (Beskid Niski) z Ustrzykami Górnymi w Bieszczadach, Ustrzykami Dolnymi (Góry Sanocko – Turczańskie), Kalwarią Pacławską (Góry Sanocko – Turczańskie), Wapielnicą ( 394 m n.p.m.) i Krasiczynem k. Przemyśla (Pogórze Przemyskie) oraz miejscowością Biała k. Rzeszowa (kraniec Pogórza Dynowskiego).
Szlak Pątniczy im. Jana Pawła II składa się z trzech odcinków:
I. ODCINEK WIDOKOWY ( 4,5 km, czas przejścia około 1 godz., Pasmo Kopystańki, Pogórze Przemyskie). Początek przy rzymskokatolickiej Archikatedrze Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela. Przebieg ul. Zamkową do Parku Zamkowego (bez oznaczeń), od bramy parkowej zgodnie ze znakami szlaku czerwonego przez Wzgórze Zamkowe ( 265 m n.p.m.) z Zamkiem Kazimierzowskim, na Zniesienie ( 353 m n.p.m.), dalej ulicą Pasteura przez osiedle Zielonka i wzgórze Kruhel ( 364 m n.p.m.) do Przełęczy pod Wapielnicą (306 m n.p.m.).
ZNIESIENIE – widokowe wzgórze ( 353 m n.p.m.), trzecie pod względem wysokości w Przemyślu. Na szczycie Fort XVI „Zniesienie” – fort główny należący do pierścienia wewnętrznego (noyon) Twierdzy Przemyśl. W jego bezpośrednim sąsiedztwie: Krzyż Zawierzenia, charakterystyczny dla panoramy miasta przekaźnik telewizyjny, pozostałości jednej z bram linii noyon oraz górna stacja wyciągu narciarskiego.
KRUHEL – widokowe wzgórze ( 364 m n.p.m.), drugie najwyższe w Przemyślu. Na szczycie Bateria 3 „Kruhel”, będąca częścią linii wspierającej Twierdzy Przemyśl.
I odcinek widokowy szlaku charakteryzuje się rozległymi panoramami z przemyskich wzgórz. Widoki: miasta, Pogórza Karpackiego (Pogórze Przemyskie, Pogórze Dynowskie), Kotliny Sandomierskiej, Płaskowyżu Sańsko – Dniestrzańskiego i Gór Sanocko – Turczańskich (tych dwóch ostatnich także na Ukrainie). Koniec odcinka I na Przełęczy pod Wapielnicą ( 306 m n.p.m.) jest zarazem początkiem odcinka II.
II ODCINEK LEŚNY ( 9,5 km, czas przejścia około 2,15 godz., Pasmo Kopystańki, Pogórze Przemyskie) składa się z dwóch części:
II A. Część łatwa odcinka leśnego ( 4,5 km, czas przejścia około 1 godz.) prowadzi wyraźnymi, bitymi drogami, najpierw szlakiem czerwonym od Przełęczy pod Wapielnicą ( 306 m n.p.m.) do węzła szlaków niedaleko wierzchołka Wapielnicy ( 394 m n.p.m.), dalej szlakiem niebieskim (towarzyszy mu szlak czerwony i na krótkim odcinku szlak czarny), przez nieistniejącą miejscowość Helicha (pozostałość – przydrożny krzyż po prawej stronie drogi) na wzgórzu Helicha ( 416 m n.p.m.), do miejsca rozdzielenia szlaków niebieskiego i czerwonego.
WAPIELNICA -najwyższe w Przemyślu, częściowo zalesione wzgórze ( 394 m n.p.m.), węzeł szlaków turystycznych. Na szczycie Fort VI B „Lipnik” (fort pomocniczy linii zewnętrznej Twierdzy Przemyśl). Na zboczu, niedaleko od drogi prowadzącej z przełęczy (po jej lewej stronie) macewa upamiętniająca miejsce mordu dokonanego przez hitlerowców na 2000 Żydów.
GÓRA IWANOWA – zalesione wzgórze ( 404 m n.p.m.), położone już poza granicami administracyjnymi miasta. Na szczycie Fort VI „Helicha” (fort główny linii zewnętrznej).
II B. Część trudna odcinka leśnego ( 5 km, czas przejścia około 1,15 godz.) rozpoczyna się w miejscu rozdzielenia szlaków czerwonego i niebieskiego, na północnym szczycie grzbietu Dział (415 m n.p.m.). Na tym odcinku szlak przebiega zgodnie z oznaczeniami szlaku niebieskiego. Prowadzi słabo wydeptaną ścieżką i koleinami przez zalesiony grzbiet Działu (najwyższy wierzchołek grzbietu ma 431 m n.p.m.) oraz Przedszybenicze (453 m n.p.m.) na Szybenicę ( 496 m n.p.m.). Na trasie malownicza śródleśna polana – Cygańska Łąka. Przy gorszej pogodzie oraz dla rowerzystów zalecane obejście (objazd) szlakiem czerwonym w kierunku Bryliniec, przed wioską (między kapliczką po lewej stronie, a drewnianym mostkiem) skręt w lewo na drogę transportu leśnego do Koniuszy, gdzie następuje połączenie ze szlakiem.
III. ODCINEK WIDOKOWY ( 10 km, czas przejścia około 2 godz., od Szybenicy do Huwnik Pasmo Kopystańki, Pogórze Przemyskie, od Huwnik do Kalwarii Pacławskiej Pasmo Kalwaryjskie, Góry Sanocko-Turczańskie). Odcinek rozpoczyna się od wzgórza Szybenica ( 496 m n.p.m.). Szlak prowadzi przez Koniuszę, Gruszowską Górę (484 m n.p.m.), Gruszową, Huwnicką Górę (451 m n.p.m.), Huwniki, kładkę na Wiarze do Kalwarii Pacławskiej, gdzie kończy się przy murze otaczającym Sanktuarium. Odcinek prowadzi szlakiem niebieskim. Po drodze liczne panoramy, tylko dwa krótkie przejścia przez lasy.
KONIUSZA – mała miejscowość (kilka zamieszkałych budynków) w górnej części doliny potoku Zalesie. We wsi mała, drewniana cerkiew z 1900 roku (obecnie kościół filialny parafii rzymskokatolickiej we Fredropolu). Nad Koniuszą górują widokowe wzgórza Pasma Kopystańki: od północy Szybenica ( 496 m n.p.m.), od południa Gruszowska Góra ( 488 m n.p.m.). Rozciągają się z nich rozległe panoramy na Karpaty po polskiej i ukraińskiej stronie granicy. Szybenica jest najwyższym wzniesieniem na trasie Szlaku Pątniczego.
HUWNIKI – wieś w dolinie Wiaru. Na uwagę zasługują XIX wieczna kaplica grobowa Tyszkowskich – późniejsza cerkiew greckokatolicka, obecnie nie użytkowana oraz XX wieczny kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Rybotyczach. We wschodniej części miejscowości znajduje się jedna ze strażnic Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej, pierwsza na granicy wschodniej dysponująca własnym lądowiskiem dla śmigłowców. W Huwnikach szlak Pątniczy przekraczając rzekę Wiar (kładka) opuszcza Pogórze Przemyskie (Karpaty Zachodnie) i wkracza na obszar niższej części Gór Sanocko – Turczańskich (Karpaty Wschodnie).
Łączna długość trzech odcinków Szlaku Pątniczego im. Jana Pawła II, od Archikatedry w Przemyślu do Sanktuarium w Kalwarii Pacławskiej wynosi 24 km, a jej przejście zajmuje przeciętnie 5 do 6 godzin.
